Tijdens de whisky reizen Schotland die we door de jaren heen hebben gemaakt, kom je met hele vriendelijke mensen maar ook zeker met de lokale humor in aanraking. Een van het is Harold Hastie, woonachtig op Isle of Islay. Dit verhaal heeft geleid tot twee bottelingen bij de bekende distilleerderij van Bruichladdich, op hét whiskyeiland van Schotland; het Verenigd Koninkrijk. 

De whiskygeschiedenis kent tal van prachtige verhalen en anekdotes. Zo ook van de distilleerderij van Bruichladdich, An Islay Whisky:

(Bron; https://www.bruichladdich.com/bruichladdich-whisky-news)

WMD I

Het verhaal van de Yellow Submarine is vanaf het begin vol karakter en karakters geweest. Het begon met onze vriend ‘Demolition Dave’ die Duncan McGillivray en zijn bende hielp bij het slopen van de oude Inverleven-distilleerderij - het opkopen van alle oude apparatuur voor schroot en het laden op binnenschepen op de Clyde. Duncan had dus allemaal wat reserveonderdelen om Bruichladdich draaiende te houden in de magere jaren. Terwijl deze ‘vreemde’ werkzaamheden rond de Mull of Kintyre die tot aan Islay werden uitgevoerd de aandacht trokken van, Defense Threat Reduction Agency (DTRA) in de VS. De DTRA hield via camera’s de activiteit rond de distilleerderijen in de gaten en verdacht de distilleerderij van de productie van de gevreesde massavernietigingswapens te produceren.

Nooit iemand die de kans voor een goed verhaal aan hem voorbij liet gaan, of om zijn geliefde distilleerderij in het nieuws te krijgen, verfraaide Reynier het verhaal, dat al snel uitgroeide tot spionnen en de CIA en bezoeken van wapeninspecteurs. Dit alles maakte een geweldige kopieën van de krantenkoppen in de koortsachtige mediaatmosfeer die toen heerste rond massavernietigingswapens.

Een van de stills van Inverleven was plichtsgetrouw opgesteld buiten de oude Victoriaanse gebouwen en werd een iconisch gezicht, met een paar oude laarzen van Duncan die uit de bovenkant staken om die wapeninspecteurs te vertegenwoordigen die op zoek waren naar gevaarlijke chemicaliën diep in het interieur met koperen bodem.

Een speciale botteling werd (natuurlijk) besteld en de WMD ‘Whisky of Mass Distinction’ was geboren, waar onder de Laddies erg veel lol aan beleefd is. De rest van de whisky-industrie heeft de luidruchtige, oneerbiedige ‘rebellen’ allang opgegeven.

WMD II & III– Yellow Submarine

Toeval of niet, kort daarna was Islay-visser John Baker op weg naar huis; het dorp Port Ellen toen hij net onder de wateroppervlakte iets zag in de zee voor de boeg van zijn boot. Omdat hij vindingrijk was, maakte hij een touw aan het object vast en sleepte het de haven in waar Gordon Currie het uit het water tilde. Het bleek een erg mooie gele onderzeeër (Yellow Submarine) te zijn.

Heel handig was het dat op het gele vaartuig ‘Ministerie van Defensie’ was gedrukt samen met een telefoonnummer van het ministerie. Natuurlijk werd er direct gebeld. Wat er daarna gebeurde, was legendarisch… Hij was verbonden aan de Royal Navy. 'Ik heb je gele onderzeeër gevonden', zei John. "We hebben geen gele onderzeeër verloren", zei de marine. Dat was een vreemde reactie, aangezien het bewijs van het tegendeel overweldigend was.

John en Gordon laadden de onderzeeër vervolgens op een vrachtwagen en brachten hem naar een geheime locatie in Port Ellen (eigenlijk de achtertuin van collega-visser Harold Hastie). De plaatselijke krant werd gebeld, daarna de onderdanen, en de volgende dag stonden de voorpagina’s vol met foto's van de twee vrienden die schrijlings op de dodelijk uitziende machine zaten, hengels droegen en vroegen: "Heeft iemand een gele onderzeeër verloren?"

Hilarisch natuurlijk, tenzij je tot de Royal Navy behoort - die uiteindelijk toegaf dat het van hen was. De HMS Blyth - de mijnenveger die het verloor - kwam het uiteindelijk ophalen en glipte bij zonsopgang de haven in om het aan boord te lieren. Tegen die tijd had Bruichladdich (natuurlijk) opdracht gegeven voor een andere en nieuwe botteling, de WMDII - The Yellow Submarine, en een doos met heerlijke vloeistof werd genadig aangeboden en door de kapitein geaccepteerd als een gebaar van goede wil.

WMD2 - DRAMMEN MET ALLAN

Onze vriend John Gamble uit het dorp Bruichladdich belde op om ons te vertellen dat "The Yellow Submarine te koop is op eBay!"

Allemaal heel leuk. Maar natuurlijk kreeg Bruichladdich steeds meer kritiek van het whisky-etablissement voor het uithalen van deze publiciteitsstunts en voor het produceren van flessen om ze te vieren. Niets van waar we destijds om gaven - en dat doen we tot op de dag van vandaag nog steeds niet. Niet in de laatste plaats omdat de gebruikte whisky van de allerhoogste kwaliteit was. De Yellow Submarine-flessen waren gevuld met 14 jaar oude spirit die nu erg gewild is.

Een decennium gleed voorbij en het verhaal van de twee WMD-flessen en de Yellow Submarine verpersoonlijkte de non-conformistische houding van het nieuwe bedrijf - terwijl het ook de focus werd van de irritatie van de gevestigde orde.

Het mag dan allemaal zachtjes de geschiedenis zijn binnengedreven - maar toen hielp het toeval een handje om het verhaal opnieuw te vertellen. Onze oorspronkelijke MD Mark Reynier had het bedrijf verlaten na onze overname door Remy Cointreau en had een distilleerderij opgezet in Ierland, waarvoor hij stills nodig had. Het iconische koperen vat dat met de regenlaarzen buiten Bruichladdich had gestaan, werd plichtsgetrouw verzonden, ons van ons motief beroofd en een beetje een gat in ons leven achterlatend.

Hulp was nabij. Onze vriend John Gamble uit het dorp Bruichladdich belde op om ons te vertellen dat "The Yellow Submarine te koop is op eBay!" Het hoogtechnologische vaartuig dat zijn werkzame leven had doorgebracht met het verdedigen van de natie, is nu achterhaald - en overtreft de eisen. Dus kochten we het. Het zou onbeleefd zijn geweest om het niet te doen.

Een hoogtepunt van Laddieday op Feis Ile 2016 was dus het opnieuw vertellen van dit verhaal en het verheffen van ons nieuwe distilleerderij-icoon hoog boven de menigte. Simon Coughlin heeft twee flessen van de (nu 25-jarige) drank geveild, waarmee hij drieduizend pond opbracht voor het Islay and Jura Sick Children’s Fund. Allan Logan en Adam Hannett liepen vervolgens door de menigte en gaven de aanwezigen een dram van deze prachtige single malt zodat iedereen daar kon delen in een klein stukje van onze geschiedenis...